Der en die is meer dan grammatica
Der, die, das – iedereen die ooit Duits heeft gehad op school, kent deze woordjes en weet dat vormen en uitgangen ervan afhangen of het nu der Brief of die Zeitschrift of das Buch is. Der staat voor mannelijke woorden, die voor vrouwelijke woorden.
Deze grammatica geldt ook voor het ‘natuurlijke’ geslacht: mannen worden normaal gesproken met der-woorden en vrouwen met die-woorden worden aangeduid: der Mann, der Arzt, der König versus die Frau, die Ärztin, die Königin.
Vrouwelijke vormen voor vrouwen
En het laatste is in Duitsland nogal van politiek en sociaal belang: er wordt veel waarde gehecht aan het gebruik van vrouwelijke benamingen voor vrouwen. Het is algemeen aanvaard dat een vrouwelijke klant een Kundin, een vrouwelijke docent een Lehrerin en een vrouwelijke student een Studentin is.
Terwijl in Nederland een woord als ‘medewerker’ als genderneutraal wordt gezien, zien de meeste Duitsers der Mitarbeiter als een mannelijk woord dat dus voor een man staat. Een vrouwelijke medewerker zo te noemen, zou zelfs seksistisch over kunnen komen. Dat geldt ook voor woorden die van oorsprong Engels zijn zoals manager. Een vrouw is geen Manager, maar een Managerin.
Hoe spreek je groepen correct aan?
Heel belangrijk is dit ook als je het over een groep hebt. De meeste groepen bestaan uit zowel mannen als vrouwen en in Duitsland geldt het als politiek correct als je daar ook in de taal rekening mee houdt.
Een mailing aan klanten begin je dus met Liebe Kundinnen und Kunden. In teksten zie je nogal de vormen KundInnen of Kund*innen – dat betekent dan dat je iedereen bedoelt. In een vacature lees je in Nederland vaak iets zoals ‘Gezocht: jurist (m/v)’. In het Duits zou je dan schrijven: Wir suchen eine(n) Jurist(in).
Wat de beste manier is om mensen aan te spreken en ook om over mensen te spreken, kan best ingewikkeld zijn, maar een taaltrainer kan je daarbij op weg helpen.
Enkele tips
- Een vrouwelijke benaming maak je bij de meeste woorden door de letters in aan de mannelijke vorm te plakken: Kunde – Kundin, Kollege – Kollegin, Direktor – Direktorin, Assistent – Assitentin, Fahrer – Fahrerin. Let op! Deze uitgang heeft NOOIT de klemtoon. Die blijft gewoon op de eerste lettergreep.
- Wees je bij een gesprek met Duitsers, maar ook in andere communicatie ervan bewust dat het gebruik van vrouwelijke vormen belangrijk is.
- Denk ook aan de vrouwelijke vorm als je een groep aanspreekt of het over een groep hebt.
Geschreven door: Katja B. Zaich, Taaltrainer Duits
Lees meer blogs over het Duits
Taaltest
Wat is uw kennis van de Duitse taal? Doe direct vrijblijvend de taaltest!
Correct Duits leren?
Voor het leren of bijspijkeren van Duitstalige schrijf- en spreekvaardigheden kunt u diverse trainingen volgen. Altijd maatwerk, waarbij uw wensen centraal staan.
Een overzicht van ons aanbod:
› Zakelijk Duits
› Financieel Duits
› Duits voor secretaresses
› Duits voor Customer Service
› Zakelijk Duits: effectief schrijven
› Duits voor HR professionals
› Technisch Duits
Vragen
Heeft u vragen, wilt u de mogelijkheden eens rustig bespreken of een offerte op maat ontvangen? Onze accountmanager Bas van Eck staat u graag te woord en helpt u verder! Voor een vrijblijvend adviesgesprek belt u 088 – 02 88 070 of stuur uw bericht via de contactpagina.
